Powstaną nowe parki narodowe w Polsce? Wśród propozycji kopalnia soli w Wieliczce
Parki narodowe mają istotną wartość naukową, przyrodniczą czy krajobrazową. Są objęte ochroną prawną, aby zachować ich naturalne tereny w jak najlepszym stanie. Jednak czy wszystkie wartościowe miejsca są chronione?
Według danych GUS na terenie Polski znajdują się 23 parki narodowe, które łącznie zajmują 1% powierzchni całego kraju. A co jeśli istnieje szansa na powiększenie już istniejących parków? Albo na utworzenie kompletnie nowych?
Padła propozycja utworzenia nowych parków narodowych
24 maja na stronie Fundacji Dziedzictwa Przyrodniczego opublikowano ich najnowsze opracowanie z okazji Europejskiego Dnia Parków Narodowych. Padły w nim dość ciekawe propozycje, m.in.: powiększenie aktualnych powierzchni parków narodowych oraz utworzenie nowych.
“Po analizie informacji na temat zgłoszonych przez nas obszarów okazuje się, że wiele z tych miejsc było uwzględnianych już wcześniej w projektach tworzonych po drugiej wojnie światowej. Często były to inicjatywy miejscowych przyrodników, które zostały zapomniane i nie doczekały się realizacji. Trwająca dziś debata o tym ile terytorium Polski powinno być chronione i w jaki sposób skłoniła nas do dokładnej analizy możliwości dotyczących poszerzenia obszaru najwyższej formy ochrony przyrody w naszym kraju, jaką jest park narodowy” - zaznaczył autor opracowania Piotr Klub, leśnik z fundacji.
Zgodnie z opracowaniem ok. 3,06% powierzchni Polski mogłoby znaleźć się pod ochroną jako parki narodowe, z czego 1,55% terytorium zajęłyby nowe parki, a pozostałe 0,46% przypadłoby już tym istniejącym.
Gdzie powstałyby nowe parki narodowe?
W opracowaniu Piotra Kluba pojawiło się aż 25 propozycji miejsc, które mogłyby w przyszłości zostać parkami narodowymi. Do każdej z nich zostało dodane uzasadnienie, dlaczego akurat ten teren powinien stać się chroniony.
Wśród tych propozycji wyróżniliśmy Turnicki Park Narodowy, Jurajski, a nawet podziemny w kopalni soli w Wieliczce. Pierwszy z nich byłby jedynym parkiem narodowym leżącym na styku Karpat Zachodnich i Wschodnich. “Chroniłby więc element przejściowy przyrody na styku tych dwóch tak ważnych dla ochrony przyrody polskich prowincji” - tłumaczy Piotr Klub. Dodatkowo powstanie Turnickiego Parku Narodowego może przyczynić się do utworzenia największego tego typu obszaru w Europie, do którego dołączyłyby parki na Ukrainie, Słowacji oraz polski Bieszczadzki Park Narodowy. Druga propozycja byłaby pierwszym i jedynym parkiem narodowym w woj. śląskim. Nie tylko chroniłaby rzeźbę krasową i miejsca występowania nietoperzy, ale też zabytki kulturowe i historyczne, m.in. twierdze i zamki obronne. Natomiast w trzecim przypadku Polska miałaby jedyny na świecie podziemny park narodowy. Głównymi argumentami za jego utworzeniem byłyby ochrona dziedzictwa geologicznego, czyli grot z kryształami halitu, które istnieją tam już od czasów plejstocenu oraz fakt, że kopalnia soli znajduje się na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Które parki narodowe stałyby się większe?
Piotr Klub też zaproponował, które parki narodowe mogłyby powiększyć swoje terytoria. Wśród nich wymienił Słowiński, Białowieski, Kampinowski, Tatrzański czy Bieszczadzki. W opracowaniu łącznie pojawiło się 21 parków.
Swoje wybory autor argumentował tym, że Polska znalazłaby się na 18. miejscu między Finlandią a Łotwą, a konkretniej wśród 50% państw europejskich o najwyższym udziale powierzchniowym parków narodowych. Ponadto przybliżyłaby się do średniej europejskiej (bez Rosji), która wynosi 4%. Zwiększyłby się też poziom ochrony przyrody w Polsce.
Źródło: przyrodnicze.org
