Zamek Gargamela. "Średniowieczna" budowla z pustaków czyli najmłodszy polski zamek
Zamek Gargamela znajduje się w Poznaniu, nieopodal Starego Rynku. Dla osób, które nie znają jego historii, nie wyróżnia się niczym szczególnym. Można go nawet uznać za oryginalną budowlę z dawnych czasów. Nic bardziej mylnego - budynek, choć powstał najpewniej w XIII wieku, w obecnej formie powstał w XXI wieku. Jak do tego doszło?
Zamek Gargamela dzieli mieszkańców i turystów
Niegdyś budowla służyła jako siedziba starostów i rezydencja monarchy. Swój udział w nadaniu jej finalnego kształtu miał Kazimierz Wielki, a potem Łukasza Górki i jego syna. Dwupiętrowa budowa zakończona była szczytami w stylu renesansowym, a fasada była ozdobiona kolumnami podtrzymującymi ganek, do którego wchodziło się po schodach.
Widok na zamek Gargamela z Collegium Altum, źródło: wikipedia.org, autor; Adrian Grycuk, CC BY-SA 3.0 pl
Niestety, rezydencja została mocno zniszczona w czasach potopu szwedzkiego, a w XVIII wieku popadła w ruinę. Potem na jej miejscu powstał budynek archiwum, który również zniszczono w czasach II wojny światowej. Sam zamek na początku naszego wieku nie istniał od około 300 lat.
W końcu w 2002 roku podjęto decyzję o odbudowie zamku znikomej ilości źródeł pozwalającej na wierną rekonstrukcję. Zazwyczaj w tym celu wykorzystuje się ryciny, obrazy czy nawet zdjęcia, niestety tym razem zachowało się ich bardzo mało.
Zamek miał wyróżnić Poznań na tle innych miast, dodając kolejną perełkę do architektury . Ogłoszono zatem konkurs na projekt, który wygrał Witold Milewski. Według planu budowla miała mieć 3 gotyckie szczyty, a jej najważniejszym elementem miała być wieża o wysokości 40 metrów.
Ciężko jednak powiedzieć, że zamek Gargamela oddaje ducha czasów, w których oryginalnie powstał. Wieża jest znacznie wyższa od standardowych rozmiarów z XIII wieku, a szczyty powinny być raczej w stylu renesansowym.
Jednak najgorsze jest coś innego. Podczas budowy zalano betonem jedyne elementy pochodzące z oryginalnego zamku, które zostały nie zniszczone. Chodzi o piwnice, fundamenty i część murów dawnej wieży. Tym samym odebrano badaczom możliwość ich zbadania.
Widok na zamek Gargamela z ulicy Ludgardy (marzec 2005), źródło: wikimedia commons, CC BY-SA 3.0
Co zatem można zobaczyć, zwiedzając Gargamela? Na wieży powstał punkt widokowy, skąd rozciąga się ładny widok na panoramę Poznania. Wcześniej nie było w mieście podobnej okazji do oglądania powalających widoków, dlatego z pewnością to atrakcja, której warto poświęcić czas.
Ponadto przeniesiono tam Muzeum Sztuk Użytkowych, które w końcu zyskało dość przestrzeni, by pomieścić wszystkie eksponaty. Wnętrza nie udają historycznych, stanowiąc idealne tło dla kolekcji, która błyszczy i zachwyca nie tylko pasjonatów.
Mimo to nie każdy jest zachwycony powstaniem budowli. Wiele osób uważa, że nie wnosi nic do architektury, a wręcz przez swoje niedopatrzenia jest śmieszny. Ci woleliby, żeby na jego miejscu powstała zwykła, współczesna budowa. Innym z kolei to nie przeszkadza i uważają, że zamek Gargamela jest całkiem miły dla oka.
Spotkała Cię niecodzienna sytuacja na wycieczce? Prowadzisz hotel lub pensjonat i chcesz podzielić się z nami swoimi spostrzeżeniami lub historiami? A może chcesz skontaktować się z nami w innej sprawie związanej z turystyką? Zapraszamy do wysyłania wiadomości na adres redakcja@turysci.pl
Widok na zamek Gargamela z podzamcza (marzec 2007), źródło: wikipedia.org, autorstwo przypisane Piotrm00, domena publiczna
Źródło: WP