Zamek Gargamela. "Średniowieczna" budowla z pustaków czyli najmłodszy polski zamek

Zamek Gargamela dzieli mieszkańców i turystów

Niegdyś budowla służyła jako siedziba starostów i rezydencja monarchy. Swój udział w nadaniu jej finalnego kształtu miał Kazimierz Wielki, a potem Łukasza Górki i jego syna. Dwupiętrowa budowa zakończona była szczytami w stylu renesansowym, a fasada była ozdobiona kolumnami podtrzymującymi ganek, do którego wchodziło się po schodach. 

Widok na zamek Gargamela z Collegium Altum, źródło: wikipedia.org, autor; Adrian Grycuk, CC BY-SA 3.0 pl

Niestety, rezydencja została mocno zniszczona w czasach potopu szwedzkiego, a w XVIII wieku popadła w ruinę. Potem na jej miejscu powstał budynek archiwum, który również zniszczono w czasach II wojny światowej. Sam zamek na początku naszego wieku nie istniał od około 300 lat.

W końcu w 2002 roku podjęto decyzję o odbudowie zamku znikomej ilości źródeł pozwalającej na wierną rekonstrukcję. Zazwyczaj w tym celu wykorzystuje się ryciny, obrazy czy nawet zdjęcia, niestety tym razem zachowało się ich bardzo mało.

Zamek miał wyróżnić Poznań na tle innych miast, dodając kolejną perełkę do architektury. Ogłoszono zatem konkurs na projekt, który wygrał Witold Milewski. Według planu budowla miała mieć 3 gotyckie szczyty, a jej najważniejszym elementem miała być wieża o wysokości 40 metrów.

Ciężko jednak powiedzieć, że zamek Gargamela oddaje ducha czasów, w których oryginalnie powstał. Wieża jest znacznie wyższa od standardowych rozmiarów z XIII wieku, a szczyty powinny być raczej w stylu renesansowym. 

Jednak najgorsze jest coś innego. Podczas budowy zalano betonem jedyne elementy pochodzące z oryginalnego zamku, które zostały nie zniszczone. Chodzi o piwnice, fundamenty i część murów dawnej wieży. Tym samym odebrano badaczom możliwość ich zbadania. 

Widok na zamek Gargamela z ulicy Ludgardy (marzec 2005), źródło: wikimedia commons, CC BY-SA 3.0

Co zatem można zobaczyć, zwiedzając Gargamela? Na wieży powstał punkt widokowy, skąd rozciąga się ładny widok na panoramę Poznania. Wcześniej nie było w mieście podobnej okazji do oglądania powalających widoków, dlatego z pewnością to atrakcja, której warto poświęcić czas.

Ponadto przeniesiono tam Muzeum Sztuk Użytkowych, które w końcu zyskało dość przestrzeni, by pomieścić wszystkie eksponaty. Wnętrza nie udają historycznych, stanowiąc idealne tło dla kolekcji, która błyszczy i zachwyca nie tylko pasjonatów.

Mimo to nie każdy jest zachwycony powstaniem budowli. Wiele osób uważa, że nie wnosi nic do architektury, a wręcz przez swoje niedopatrzenia jest śmieszny. Ci woleliby, żeby na jego miejscu powstała zwykła, współczesna budowa. Innym z kolei to nie przeszkadza i uważają, że zamek Gargamela jest całkiem miły dla oka.

Spotkała Cię niecodzienna sytuacja na wycieczce? Prowadzisz hotel lub pensjonat i chcesz podzielić się z nami swoimi spostrzeżeniami lub historiami? A może chcesz skontaktować się z nami w innej sprawie związanej z turystyką? Zapraszamy do wysyłania wiadomości na adres [email protected]

Widok na zamek Gargamela z podzamcza (marzec 2007), źródło: wikipedia.org, autorstwo przypisane Piotrm00, domena publiczna

Źródło: WP