Wyszukaj w serwisie
turystyka Lotniska i linie lotnicze okiem turystów polska europa świat poradnik podróżnika archeologia quizy
Turysci.pl > Polska > Znacie pierwszą historyczną stolicę Polski? Miasto warto zobaczyć na własne oczy
Ania Radke
Ania Radke 14.04.2020 09:23

Znacie pierwszą historyczną stolicę Polski? Miasto warto zobaczyć na własne oczy

stolica gniezno
fot. pixabay.com/goronzo

Gniezno, jako pierwszą, historyczną stolicę Polski, pamiętamy jeszcze z czasów szkoły. To właśnie tutaj Mieszko I postawił pierwszą katedrę, a cesarz Otton III włożył Bolesławowi Chrobremu swoją koronę na głowę. Będąc w Gnieźnie poznamy kawał historii, którego nie moglibyśmy doświadczyć nigdzie indziej.

Pierwsza historyczna stolica Polski

Po raz pierwszy Gniezno zostało wymienione z nazwy w księdze pierwszej "Kroniki polskiej" Galla Anonima: "Był mianowicie w mieście Gnieźnie, które po słowiańsku znaczy tyle co "gniazdo", książę imieniem Popiel". Taka etymologia nazwy przyjęła się również u innych kronikarzy, którzy powtarzali ją wraz z legendą o Lechu, Czechu i Rusie - to właśnie tutaj założyciel Polski miał zobaczyć orła białego.

Najstarsze osadnictwo na terenie dzisiejszego miasta pochodzi już z epoki kamienia łupanego. Według legend, na Wzgórzu Lecha miał znajdować się gród zamieszkały przez dynastię Popielidów. Badania archeologiczne wskazują jednak, że ruiny są byłym miejscem kultu, na którego miejscu postawiono chrześcijańską katedrę.

Około 940 roku powstał w tym miejscu gród obronny, który szybko stał się siedzibą Mieszka I i najważniejszym ośrodkiem państwa Polan. Książę po 966 wybudował kościół, w którym pochowana została jego żona Dobrawa.

Po trzech latach od śmierci św. Wojciecha w 997 roku, odbył się tutaj zjazd gnieźnieński, na który książę Bolesław zaprosił cesarza Ottona III, w czasie którego utworzono metropolię kościelną z siedzibą w Gnieźnie wraz z kilkoma biskupstwami. To właśnie tutaj 1025 roku doszło do koronacji Bolesława Chrobrego na pierwszego króla na ziemiach polskich. 

Około 1239 miasto uzyskało lokację. Zaczęło rozwijać się na Wzgórzu Panieńskim, w pewnym oddaleniu od Wzgórza Lecha, gdzie wznosiły się budowle sakralne. W 1331 roku zostało spalone przez krzyżaków. Odżyło za panowania Kazimierza Wielkiego, jednak nie powróciło do dawnej pozycji.

Miasto przężyło kilka pożarów: między innymi w 1819 i 1945 oraz bombardowanie w 1939. Mimo to cały czas możemy oglądać pozostałości po pierwszych wiekach istnienia naszego państwa. Będąc w pierwszej polskiej stolicy, koniecznie trzeba zobaczyć jej najsłynniejsze atrakcje.

Najważniejszym zabytkiem miasta są drzwi gnieźnieńskie, które uznawane są arcydzieło romańskiej sztuki odlewniczej w Polsce. Powstały w XII wieku, ale ich autor nie jest znany. Przedstawiony został na nich żywot i męczeńska śmierć św. Wojciecha. 

Słynne drzwi znajdują się w Bazylice Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny na wzgórzu Lecha. Pierwszą świątynię wybudował tu Mieszko I, jednak budowla nie zachowała się w tej formie do naszych czasów. Obecny obiekt wybudowany został w stylu gotyckim z barokowymi elementami.

Warto zajrzeć również do Muzeum Początków Państwa Polskiego, w którym można dowiedzieć się znacznie więcej o historii Polski. Można przejść się również Traktem Królewskim, na którego drodze zobaczymy pięć posągów królów Polski ukoronowanych w Gnieźnie, dwóch legendarnych władców (Lecha i Piasta) oraz piętnaście rzeźb królików.