Wyszukaj w serwisie
turystyka Lotniska i linie lotnicze okiem turystów polska europa świat poradnik podróżnika archeologia quizy
Turysci.pl > Polska > Byliście na Helu? Nie każdy zna jego burzliwą historię
Maja Lachowicz
Maja Lachowicz 30.11.2020 10:24

Byliście na Helu? Nie każdy zna jego burzliwą historię

Hel jest uwielbiany przez turystów
Fot. wikimedia.commons/ Jg44.89/ CC BY 4.0/https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.en

Hel, jako kaszubska wioska, został po raz pierwszy wspomniany w 1198 r., jako centrum obszaru handlu śledziami nazywanego Gellen. W jednej z duńskich kronik z 1219 r. wspomniano, że uszkodzony statek króla Waldemara II Zwycięskiego postawiono na lądzie na „Wyspie Hel”. Do XIII wieku wieś stała się jednym z najważniejszych centrów handlowych regionu, konkurując z pobliskim Gdańskiem. Wówczas wieś uzyskała prawa miejskie od księcia Pomorza Świętopełka II Wielkiego. Przywileje potwierdzono później w 1378 r., kiedy miasto znalazło się pod panowaniem Krzyżaków.

Hel miejscem ważnych wydarzeń

Miasto rozwijało się, lecz nie tak szybko jak Gdańsk, który zdominował cały region. W XVII i XVIII wieku przedłużające się działania wojenne i seria klęsk żywiołowych poważnie zaszkodziły Helowi, który się wyludnił. W 1872 r. rząd nowo utworzonego państwa niemieckiego zniósł prawa miejskie przyznane miastu sześć wieków wcześniej. Potem wieś Hela (jak się nazywa po niemiecku) straciła wiele na znaczeniu. Trudne dla miasta czasy zakończyły się w 1893 r., kiedy zbudowano tam port rybacki. Zapewniał on schronienie dla statków rybackich, ale stał się również popularnym celem wycieczek weekendowych mieszkańców Gdańska i Sopotu. W 1896 r. wieś uzyskała status nadmorskiego kurortu.

W wyniku I wojny światowej i Traktatu wersalskiego Polska znów stała się niepodległa. Hel, zamieszkiwany głównie przez Niemców, został włączony do Polski. W 1921 r. na półwyspie zbudowano nową linię kolejową łączącą miasto z lądem stałym. Wkrótce Hel stał się jednym z najważniejszych ośrodków turystycznych na polskim Pomorzu. Na przedmieściach zbudowano wille dla turystów, a także nowy kościół, szkołę, instytut rybacki i obserwatorium. Ponadto wieś stała się jedną z dwóch głównych baz morskich polskiej marynarki wojennej. Port i baza morska zostały znacznie rozbudowane, powstała także bateria artylerii przybrzeżnej, aby zapewnić ochronę obiektów wojskowych.

Polacy dzielnie bronili Półwyspu

Podczas inwazji na Polskę Półwysep Helski był jednym z najdłużej bronionych miejsc przez Wojsko Polskie. Około 3000 żołnierzy jednostek Obrony Wybrzeża pod dowództwem kontradmirała Włodzimierza Steyera broniło tego obszaru do 2 października 1939 r. Na krótko przed kapitulacją polscy inżynierowie wojskowi zdetonowali szereg głowic torpedowych, które oddzieliły półwysep od lądu, przekształcając go w wyspę. Podczas II wojny światowej Kriegsmarine wykorzystywał bazę morską Hel do szkolenia załóg U-Bootów.

Po wojnie Półwysep Helski powoli wracał w posiadanie władz cywilnych. Zaczęła rozwijać się turystyka, jednak port nadal pełni swoje funkcje, przyjmując głównie jachty i promy z Trójmiasta. Jedną z największych atrakcji jest fokarium, które każdego roku przyciąga tłumy turystów, pragnących zobaczyć pokazy karmienia fok. Przyjeżdżając tam, warto jednak wiedzieć, jak zachowywać się wobec zwierząt - niestety turyści bywają skrajnie nieodpowiedzialni. Po burzliwej przeszłości pozostały zabudowania wojskowe, które można zobaczyć spacerując na samym końcu Półwyspu. 

Źródło: Wikipedia